slika 1. Pričvršćivanje opšava čeličnim trnovima s maticama
Za takve je opšave važna obrada okapnice i način pričvršćivanja opšava na pokrivenu površinu.
Izrada okapnica
Najjednostavniji su i najviše se upotrebljavaju opšavi s okapnicama, koje se na vanjskom rubu izrađuju strojem u dvije faze. Na limenoj traci odabrane dužine i širine povija se u prvoj fazi širina oko 2—3 cm (a) nadolje i natrag za 180°, ili u varijanti za 120° ili 135°.
U drugoj se fazi povija daljnji dio širok oko 3—4 cm, za 45°, 60° ili 90°, pa se dobivaju 3 različita profila okapnica. Iz spomenute varijante prve faze dobivaju se daljnjih 6 profila. To su obične ili uglate okapnice (sl. 2).
slika 2. Izrada običnih ili uglatih okapnica
Drugoj se vrsti okapnica vanjski rubovi u prvoj fazi izrade previjaju u širini oko 1 do 1,5 cm nadolje pod kutom od 90°. U drugoj se fazi izrađuje valjkasti prijevoj promjera 2 do 3 cm, a zaokreće se 180° (1/2 kruga). Varijanta je sa zaokretanjem 225° (3/4 kruga). Ove se dvije vrste nazivaju valjkaste okapnice (sl. 3).
Pričvršćivanje opšava
Na površinu zida ili istaka opeke opšav se pričvršćuje pomoću usukane pocinčane žice, koja se u radionici nalemi na donju stranu opšava na razmacima 30 do 50 cm, a odmaknuta od vanjskog brida okapnice za 4 do 5 cm, odnosno onoliko koliko je potrebno da spomenuti brid bude od obrađene (ožbukane, obložene) površine zida odmaknut 2 do 3 cm.
slika 3. Izrada valjkastih okapnica
Namješteni se opšav pričvršćuje jednostavnim pritezanjem svake žice na čavao zabijen u rešku zida. To, dakako, vrijedi onda ako će se zidovi ožbukati, pa će povezi ostati zaštićeni i nevidljivi.
Na masivne se podloge (beton) ravni opšavi pričvršćuju pomoću čeličnih trnova s vijkom i maticom na njihovom gornjem kraju koji strši. Raspoređuju se na razmake po 50 do 80 cm. Donji se kraj svakog trna cementnim mortom ugrađuje u unaprijed izdubljene rupe u betonu, a opšav se, s probušenim rupama, natiče na trnove i preko podložne pločice priteže na podlogu.
slika 4. Pričvršćivanje opšava čeličnim držačima na koje se kvači okapnica
Na kraju se svaki povez pokriva limenom kapicom, kojoj se rubovi zaleme na opšav. To je kompliciraniji stari način, nazvan izravno pričvršćivanje, koji su danas rjeđi (sl. 1). Drugi je način neizravno pričvršćivanje pomoću ugrađenih čeličnih držača, koji moraju biti pocinčani ili pobakreni. Oni se raspoređuju na međusobnim razmacima 50 do 80 cm i pričvršćuju na okapnica unaprijed ugrađene drvene kladice (uloške).
Pravokutno ili kosokutno povijeni vanjski kraj držača mora biti toliko istaknut da vanjski rub na držač zahvaćene okapnice bude 2 do 3 cm odmaknut od gotove površine zida (sl. 4).
Opšavi prozorskih klupica
Vrlo je čest ravan opšav ispred drvenih krovnih prozora, a na vanjskom prozorskom parapetu. Stražnji se rub opšava povija u izrađenu užljebinu na donjem dijelu do prozornika i pričvršćuje čavlićima na razmacima po 4 do 5 cm. Prednji se kraj priteže unaprijed zalemljenim žicama okapnice na čavle zabijene u reške zida, kako je već opisano (sl. 5).
slika 5. Opšav prozorske klupice
Izvor: Članak je preuzet iz knjige "Konstruktivni elementi zgrada", autora Đure Peulića i objavljena je u suradnji s knjižarom UPI2M BOOKS. Više informacija o knjizi možete dobiti putem niže navedenih kontakata.
